سیستم اگزاست پارکینگ
اگزاست پارکینگ چیست؟
اگزاست (Exhaust) در سامانه های تهویه هوای ساختمان به معنی خروج هوای آلوده است و سیستم اگزاست پارکینگ به مجموعه ای از تجهیزات برای خروج هوای آلوده یا دود ناشی از خودروها اشاره دارد. با توجه به توسعه ضوابط و قوانین سازمان آتش نشانی و همچنین تدوین قوانین مدیریت و کنترل دود پارکینگ، این سیستم یعنی اگزاست پارکینگ هم سطح مدیریت و کنترل دود قرار گرفته و برای اشاره به یک منظور مورد استفاده قرار میگیرد.
سیستم مدیریت و کنترل دود پارکینگ چیست؟
سیتم مدیریت و کنترل دود پارکینگ به مجموعه ای از تجهیزات با سناریوی عملکرد مشخص گفته میشود که به منظور تخلیه یا کنترل دود ناشی از حریق و یا هوای آلوده به دلیل رفت و آمد خودروها در این فضا مورد استفاده قرار میگیرند. تفاوت تخلیه یا کنترل دود را باید در استانداردهای بین المللی جستجو کرد اما به طور خلاصه منظور از تخلیه دود، یافتن راهکاری برای تخلیه سریعتر دود به سمت هوای آزاد است و منظور از کنترل دود، پیدا کردن راهکاری برای جلوگیری از نفوذ دود به سایر مناطق است.
هدف از سیستم اگزاست پارکینگ چیست؟
هدف از طراحی و اجرای سیستم اگزاست پارکینگ، تخلیه و کنترل دود ناشی از حریق و هوای آلوده در پارکینگ است. به کمک این سیستم و تجهیزات مربوطه، اهداف زیر میسر خواهد شد:
- جلوگیری از نفوذ دود و تخلیه دود ناشی از حریق
- کاهش خطرات ناشی از استنشاق دود و ایجاد فرصت فرار برای متصرفین
- کاهش دمای سازه و تجهیزاتی که در معرض دود قرار دارند.
- کمک به حفظ جان انسان ها و تجهیزات
استانداردهای مرتبط با اگزاست پارکینگ
اهمیت جلوگیری از نفوذ دود و تخلیه آن به حدی زیاد است که استانداردهای بین المللی به طراحی، ساخت تجهیزات و اجرای سیستم اگزاست پارکینگ پرداخته اند. استاندارد NFPA92 که یکی از مهمترین استانداردهای بین المللی در زمینه مدیریت و کنترل دود پارکینگ است به طراحی سیستم اگزاست پارکینگ پرداخته است.
همچنین استاندارد BS در شماره های مختلف به بررسی سیستم مدیریت و کنترل دود پارکینگ و همچنین سامانه فشار مثبت پلکان پرداخته است. این استاندارد مرجع تدوین ضوابط ملاک عمل سامانه های تهویه و تخلیه دود پارکینگ و سامانه فشار مثبت در سازمان آتش نشانی تهران قرار گرفته است.
گواهینامه F300 که مربوط به موتور فن های اگزاست و جت فن ها می باشد به معنی مقاومت و تدوام عملکرد موتور در مقابل حرارت 300 درجه سانتیگراد به مدت حداقل دو ساعت می باشد. نکته ای که درمورد این گواهینامه باید اطلاع داشته باشید این است که این گواهی برای موتورهای داخلی صادر نمیگردد.
معرفی اجزای اصلی سیستم اگزاست پارکینگ
این سیستم شامل فن مکنده (اگزاست)، فن دهش (ساپلای)، جت فن، دمپر موتوردار، دمپر ثقلی (وزنی)، دریچه، تابلوی فرمان و قدرت سیستم مدیریت و کنترل دود و کانال کشی می باشد.
فن اگزاست
وظیفه این فن در سیستم مدیریت و کنترل دود پارکینگ خروج هوای آلوده و دود ناشی از حریق است. به دلیل اینکه دود ناشی از حریق دارای حرارت بالایی است فن اگزاست می بایست دارای گواهینامه F300 باشد که البته در برخی شرایط خاص، سازمان آتش نشانی تمهیداتی برای کاهش هزینه و حذف این تائیدیه در نظر گرفته است.
فن هوای تازه
وظیفه این فن در سیستم مدیریت و کنترل دود پارکینگ تزریق هوای تازه و کمک به خروج هوای آلوده در پارکینگ است. همچنین هوای تازه کمک بسیار زیادی در رقیق سازی دود، رساندن اکسیژن به متصرفین جهت فرار و همچنین پاکسازی هوای پارکینگ خواهد داشت. در برخی از شرایط خاص مطابق ضوابط سازمان آتش نشانی میتوان منبع هوای تازه را بدون درنظر گرفتن این فن درنظر گرفت.
جت فن
این دستگاه در سیستم مدیریت و کنترل دود پارکینگ برای هدایت جریان هوا به سمت دریچه های مکش درنظر گرفته شده است. جت فن با تغییر سرعت و فشار هوا، جریان هوای داخل پارکینگ را به سمت دریچه های مکش هدایت نموده و باعث کاهش مقدار کانال کشی خواهد شد. همانطور که توضیح داده شد به دلیل وجود حرارت ناشی از دود، تجهیزات الکتریکی که در معرض این حرارت قرار میگیرند می بایست استانداردهای خاصی داشته باشند. تمامی جت فن ها فارغ از ابعاد پارکینگ می بایست دارای گواهینامه F300 باشند.
دمپر موتوردار
این دمپر که در ابتدای کانال کشی هر طبقه برای سیستم مکش و دهش مورد استفاده قرار میگیرد کمک بزرگی به اجرای سناریوی حریق میکند. در حالت عادی فن ها برای تهویه هوا مورد استفاده قرار میگیرند که در این حالت تمامی دمپرهای موتوردار باز بوده و جریان هوا در تمامی زون ها و طبقات پارکینگ ادامه خواهد داشت. اما در زمان بروز حریق در یک زون یا یک طبقه از پارکینگ، دمپرها در طبقاتی که حریق رخ داده است باز بوده و بقیه دمپرها بسته خواهند شد تا تمام توان فن ها برای تخلیه هرچه سریعتر دود برای طبقه حریق صرف شود.
دمپر وزنی
این دمپر که در نزدیکی فن اگزاست نصب میشود برای جلوگیری از مکش مستقیم (یا اصطلاحا هوا دزدی) به کار میرود به این معنی که فن اگزاست به جای مکش دود از پارکینگ، اشتباها هوای آزاد بیرون را مکش نکند.
دریچه
دریچه در سیستم مدیریت و کنترل دود پارکینگ برای تنظیم جریان مورد استفاده قرار میگیرد و در هر دو سیستم اگزاست و هوای تازه مورد استفاده قرار میگیرد. از آنجا که انواع مختلفی از دریچه در تهویه هوا طراحی شده است بنابراین آشنایی با هر دریچه و کاربرد آن بسیار حائز اهمیت است.
تابلو برق مدیریت و کنترل دود
تابلوی فرمان و قدرت سیستم مدیریت و کنترل دود پارکینگ، مغز این سیستم بوده و اجرای سناریوی حریق و همچنین کارکرد این سیستم در زمان عادی را برعهده دارد. روشن و خاموش شدن این سیستم با صدور فرمان از طریق همین تابلوبرق است. تابلوبرق براساس میزان مصرف دستگاه های الکتریکی مانند فن اگزاست، فن هوای تازه، جت فن و دمپر موتوردار و همچنین تعریف سناریوی حریق برای زون ها و طبقات پارکینگ می بایست به صورت سفارشی سازی شده طراحی و مونتاژ گردد.
مراحل طراحی اگزاست پارکینگ
طراحی سیستم اگزاست پارکینگ با اینکه فرمول های خاص خود را دارد اما به دلیل شرایط اجرایی پروژه، بسیار پیچیده تر از سایر سیستم های ایمنی مانند سیستم اعلام حریق و اطفا حریق آبی است. مراحل طراحی سیستم اگزاست پارکینگ به صورت خلاصه عبارتند از:
- محاسبه مساحت و ارتفاع هر طبقه و هر زون از پارکینگ و سپس محاسبه حجم هر ناحیه (برحسب مترمکعب)
- محاسبه ظرفیت تخلیه دود در حالت عادی (6Ach) و حریق (10Ach) برای هر زون یا هر طبقه از پارکینگ (برحسب مترمکعب بر ساعت)
- تبدیل واحد میزان ظرفیت تخلیه دود از مترمکعب بر ساعت به فوت مکعب بر دقیقه (CFM)
- محاسبه میزان ظرفیت ورود هوای تازه به هر زون یا هر طبقه از پارکینگ بر طبق ظرفیت اگزاست هر طبقه (میزان تامین هوای جبرانی می بایست بین 50-75% هوای اگزاست در هر طبقه درنظر گرفته شود.)
- محاسبه ظرفیت رایزر سیستم اگزاست و هوای تازه و جانمایی محل داکت مربوطه.
- لیست کردن محدودیت های کانال کشی در هر طبقه از پارکینگ (مانند ارتفاع کانال، محل عبور لوله های فاضلاب، لوله های اطفا حریق و …).
- طرح اولیه جهت مسیر عبور کانال کشی و تقسیم ظرفیت در هر کانال.
- محاسبه ابعاد کانال باتوجه به ظرفیت عبور هوا و انتخاب دریچه.
- طراحی و جانمایی جت فن و موتوردمپرها و تعیین مشخصات فنی.
- محاسبه افت فشار استاتیک و دینامیک در هر دو نوع سیستم اگزاست و هوای تازه.
- ارائه مشخصات فنی تفکیک شده برای فن های اگزاست، فن های هوای تازه، جت فن ها، موتوردمپرها و دمپرهای وزنی، دریچه های سیستم اگزاست و هوای تازه.
تجهیزات سیستم اگزاست پارکینگ نقش حیاتی در تهویه مناسب و تخلیه گازهای سمی مانند منوکسیدکربن دارند و از بروز خفگی، آتش‌سوزی و خطرات جدی برای ساکنین و خودروها جلوگیری می‌کنند. اگر به دنبال ایجاد محیطی ایمن، سالم و مطابق با استانداردهای ایمنی در پارکینگ‌های مسکونی، تجاری یا صنعتی هستید، اکنون بهترین زمان برای خرید تجهیزات سیستم اگزاست پارکینگ از فروشگاه تخصصی ایمنی شاپ است. ایمنی شاپ با ارائه محصولات با کیفیت، قیمت مناسب و مشاوره تخصصی، همراه مطمئن شما در طراحی و اجرای سیستم‌های تهویه ایمن و کارآمد خواهد بود. با خرید از ایمنی شاپ، هوای پاک و ایمنی کامل را به پارکینگ خود هدیه دهید.
